Związki zawodowe zostały zaskoczone zlekceważeniem praw pracowniczych i człowieka w tekście Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu. W czasie trwającej Konferencji Klimatycznej Narodów Zjednoczonych w Paryżu (COP21) z projektu umowy usunięto wzmianki dotyczące praw pracowników.

Związki zawodowe nie godzą się i nie chcą zaakceptować nowego porozumienia w sprawie zmian klimatu bez jednoznacznego odniesienia w tekście umowy do praw człowieka i praw pracowniczych. Związkowcy stoją na stanowisku, że zapisy odnoszące się do sprawiedliwej transformacji (just transition) i godnej pracy (decent work) oraz miejsca pracy wysokiej jakości zgodnie z przyjętymi krajowymi priorytetami rozwoju, poszanowaniem i ochrony praw człowieka dla wszystkich, w tym ludów autochtonicznych, prawo do ochrony zdrowia i trwałego rozwoju, równości płciowej i prawa kobiet powinny być częścią nowego Porozumienia. W chwili obecnej niektóre kraje (np. Norwegia) proponują aby usunąć zapisy o prawach człowieka i pracowników, lub aby w najlepszym razie wskazać je w tekście preambuły. W Paryżu jest około 20.000 oficjalnych gości oraz drugie tyle przedstawicieli różnych organizacji. Wśród bardzo licznej, ponad 400-osobowej międzynarodowej grupy związkowej znalazło się dwóch przedstawicieli z Polski: Robert Szewczyk z NSZZ „Solidarność” i Grzegorz Trefon z PZZ „KADRA” (FZZ).

Zapisy ważne dla pracowników próbuje się rozbić na części i przenieść w niektórych fragmentach do preambuły. Związki nalegają jednak na utrzymanie tekstu w zwartej oryginalnej wersji w głównym tekście porozumienia. W swoim raporcie Parlament Europejski wspierał dotychczasowe wysiłki na rzecz włączenia do tekstu tych ważnych dla pracowników zapisów. Kraje UE w swoim komunikacie opublikowały też konkluzje Rady na Konferencję klimatyczną ONZ w Paryżu – pełny tekst dla zainteresowanych do pobrania. W tym dokumencie punkt 18. podkreśla znaczenie praw człowieka, równości płci, sprawiedliwej transformacji pracowników, godnej pracy, edukacji i podnoszenia świadomości oraz zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego w kontekście działań na rzecz klimatu. Przedmiotową sprawę wspierała również MOP. Ponadto na forum ONZ kraje zgodziły się, że włączenie praw człowieka w tekst umowy o klimacie mogłoby poprawić szanse na sukces w odniesieniu do celów polityki klimatycznej.

Polscy związkowcy spotkali się w dniu 4 grudnia br. z liderami polskiej delegacji rządowej. Polska delegacja wyraziła duże zrozumienie dla postulatów związkowców, a także wolę spotkania z międzynarodową grupą związków zawodowych. Z perspektywy Unijnej bardzo istotne jest aby porozumienie miało jak najszerszy zasięg globalny i objęło swoim działaniem co najmniej 70-80% emisji gazów cieplarnianych, co uniemożliwi tak wielkim gospodarkom jak Chiny czy USA „wyślizgnięcie” spod uzgodnionych warunków. Nikt nie chce aby powtórzył się scenariusz po ustaleniach protokołu z Kyoto, gdy teoretycznie globalne porozumienie klimatyczne de facto nie nakładało żadnych zobowiązań na wiele wysoko rozwiniętych państw.

W Paryżu od samego początku jest delegacja Polski. Pani Premier Beata Szydło wygłosiła znaczące wystąpienie, którym w dniu 30 listopada 2015 roku otwarła razem z najważniejszymi przywódcami świata tegoroczną konferencję klimatyczną. Polska po osiągniętym porozumieniu na poziomie UE w poprzednim roku zgodziła się na zgłoszenie swoich celów redukcyjnych w ramach wspólnej deklaracji Unii Europejskiej. PZZ „KADRA” przypomina, że na szczycie Rady Europejskiej w dniu 24 października 2014 roku mimo negatywnej opinii związków zawodowych (FZZ, NSZZ „Solidarność”, OPZZ) Polska wyraziła zgodę na kształt unijnej polityki w zakresie redukcji emisji, o czym PZZ „KADRA” na bieżąco już informowało. Unia Europejska złożyła przed COP21 w imieniu wszystkich 28 swoich członków (stron umowy) własną deklarację konkretnych celów INDCs, czyli tzw. krajowych wkładów w ochronę klimatu (do pobrania – 1447 stronicowy wstępny raport z 1 października 2015r. z informacją o propozycjach poszczególnych stron Umowy). Kraje UE w tym Polska zaproponowały też prawnie wiążące cele redukcji gazów cieplarnianych o 40% w okresie do 2030 roku w porównaniu do 1990 roku. Szczegóły znajdują się w powyższym dokumencie do pobrania.

W roboczym tekście porozumienia z dnia 20 października br. jaki otrzymała Kadra zawarty jest w art. 3 ust 1 tzw. wspólny cel długoterminowy przedstawiony jako propozycja celów redukcji emisji w skali globalnej – proponujący ustanowienie celów o co najmniej 40-70%. Na pewno trwają intensywne rozmowy w tej sprawie oraz spotkania dyplomatyczne w czasie COP21. Rozmowy prowadzone są między poszczególnymi krajowymi delegacjami rządowymi. Również Unia Europejska posiada wspólną wydzieloną powierzchnię na miejscu w Paryżu, w której odbywają się liczne spotkania. Dla zainteresowanych PZZ „KADRA” udostępnia tekst zaprezentowany po pierwszym tygodniu negocjacji (do pobrania). Począwszy od poniedziałku 7 grudnia br. rozpoczął się już ostatni etap negocjacji. Kluczową rolę odgrywać będą już nie negocjatorzy, tylko politycy, ministrowie, którzy podejmą decyzję co do ostatnich nierozwiązanych kwestii. PZZ „KADRA” spodziewa się, że w czwartek w tym tygodniu zostanie przygotowany tekst umowy do ostatniej redakcji przed podpisaniem przez strony.

Sam szczyt odbywa się na Lotniku Le Bourget w Paryżu. Miejsce jest dobrze ochraniane i sprawnie zorganizowane przez francuskie służby. Związki zawodowe zorganizowały również bardzo wiele spotkań w ostatni weekend w innej części Paryża na tzw. szczycie obywatelskim w Mairei de Montreuil. W czasie konferencji klimatycznej przedstawiciele związków zawodowych brali udział w spotkaniu z prof. Mieczysławem Ostojskim i z zastępcą szefa polskiej delegacji Tomaszem Chruszczowem. W czasie COP21 odbywają się również inne spotkania, dyskusje, trwające przez cały dzień i w które zaangażowani są nasi związkowcy.

Związki zawodowe Kadra oczekują na końcowe wyniki prowadzonych negocjacji klimatycznych.

źródło: kadra.org.pl