Węgiel kamienny od lat jest królem krajowej energetyki. Dlatego też od niego zaczynamy przegląd polskich surowców w oparciu o najnowszy „Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce”, który został przygotowany przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. Dotyczy on stanu na koniec 2022 r.

Jak wynika z danych PIG-PIB, w Polsce mamy 163 udokumentowane złoża węgla kamiennego. Zasoby geologiczne bilansowe tej kopaliny wynoszą 64 615 810 tys. t, a zasoby przemysłowe 4 266 352 tys.

Węgiel zaliczany jest do pierwotnych i nieodnawialnych źródeł energii. Zawiera od 75 do 92 proc. pierwiastka węgla, a jego odmiana – antracyt – nawet do 97 proc. Należy dodać, że antracyt jest jednocześnie ostatnim ogniwem w łańcuchu przemian: torf – węgiel brunatny – węgiel kamienny – antracyt. W Polsce powstawanie węgla kamiennego przypadało na wczesny i późny karbon.

Złoża tej kopaliny w naszym kraju znajdują się w trzech zagłębiach. Wydobycie węgla kamiennego prowadzone jest obecnie w dwóch z nich: Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW) oraz w Lubelskim Zagłębiu Węglowym (LZW). Na terenie trzeciego – Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego (DZW), prowadzona w przeszłości eksploatacja pięciu złóż pozostaje zaniechana od około dwudziestu lat.

GZW jest głównym zagłębiem Polski. Za wyjątkiem jednej, zlokalizowane są tu obecnie wszystkie czynne kopalnie. Ta jedyna znajdująca się poza Górnym Śląskiem to Bogdanka, fedrująca na Lubelszczyźnie. Jak podaje PIG-PIB, całkowity obszar GZW w granicach Polski szacowany jest na około 5 600 km kw., z czego łączna powierzchnia złóż udokumentowanych wynosi ponad 3 049 km kw. Ponad 80 proc. udokumentowanych zasobów bilansowych występuje właśnie w tym zagłębiu. W GZW występuje pełna gama typów technologicznych węgli kamiennych: od węgli energetycznych typu 31, poprzez węgle koksowe aż do węgli specjalnych typu 38, a w śladowych ilościach (głównie w DZW) obecny jest również antracyt (typ 41).

W LZW obszar o zdefiniowanych perspektywach złożowych szacuje się na ok. 4 730 km kw. Obszar ok. 1 214 km kw. zajmują udokumentowane złoża. Bogdanka eksploatuje obecnie trzy złoża. Ich łączna powierzchnia wynosi ok. 170 km kw., co stanowi 14 proc. obszaru całego zagłębia. W LZW występują głównie węgle energetyczne (31 – 32), aż do węgli gazowo-koksowych typów 33 – 34.

Udokumentowane zasoby bilansowe złóż węgla kamiennego według stanu na koniec 2022 r. wynosiły 64 615,81 mln t. Prawie 71 proc. zasobów stanowią węgle energetyczne, a blisko 28 proc. to węgle koksujące. Jak czytamy w publikacji przygotowanej przez PIG-PIB, zasoby złóż zagospodarowanych stanowią obecnie ponad 43 proc. zasobów bilansowych i wynoszą 27 828,35 mln t. W 2022 r. liczba złóż węgla kamiennego w Polsce nie zmieniła się. W ogólnym stanie bilansowych zasobów geologicznych złóż węgla kamiennego w stosunku do 2021 r. nastąpił spadek o 71 893 tys. t. Na saldo składają się przede wszystkim ubytek zasobów spowodowany wydobyciem i stratami oraz zmniejszenie zasobów wynikające z zatwierdzenia dodatku do dokumentacji geologicznej złoża Dębieńsko 1 (-564 tys. t).

Wydobycie węgla kamiennego w 2022 r., według materiałów przekazanych do bilansu przez użytkowników złóż węgla kamiennego, wyniosło 46 531 tys. t. W stosunku do poprzedniego roku wielkość eksploatacji węgla kamiennego spadła o ponad 6 proc. (blisko 3 mln t) i prowadzona była z 40 złóż – podobnie jak miało to miejsce w 2021 r.

„Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce” ukazuje się od 70 lat, a Państwowy Instytut Geologiczny jest jego wydawcą nieprzerwanie od 1988 r.

W jego najnowszym wydaniu, które pojawiło się pod koniec czerwca br., przedstawiono informację o ponad 14,7 tys. udokumentowanych złoż.

źródło: nettg.pl, autor: MD