Na początku 2018 r. szerokim echem odbił się raport Głównego Urzędu Statystycznego, zgodnie z którym górnicza pensja miała wynieść średnio ok. 13 tys. zł brutto. Tym razem dane przedstawione przez GUS są bardziej miarodajne, choć jak to ze średnią bywa, i tak znaczna część górników może jedynie o takim wynagrodzeniu pomarzyć.

Raport, który ukazał się pod koniec stycznia 2018 r., wprawił w osłupienie wszystkich, a najbardziej samych górników. Wynikało z niego, że średnia miesięczna pensja w górnictwie wynosi ok. 13 tys. brutto. Sęk w tym, że takich pieniędzy żaden górnik na dole nie zarobi. Nawet jeśli w tym wszystkim analitycy GUS policzyli grudniową wypłatę nagrody barbórkowej, to przeciętna pensja i tak była daleka od tej średniej. Mimo to kwota do dziś jest wciąż chętnie przez niektórych przywoływana.

W grudniu, z okazji Barbórki, GUS przedstawił kolejne zestawienie górniczych zarobków w latach 2007-2017. Przed ponad dziesięciu laty przeciętna pensja górnictwa wynosiła 4749,02 zł brutto i od tego czasu właściwie przez cały czas rosła (z drobnymi odstępstwami w 2012 i 2016 r.). W trzech ostatnich latach wynagrodzenia wyniosły kolejno 6837,41, 6830,55 i 7179,86 zł brutto. Przy tej okazji warto również zwrócić uwagę na inne pułapki statystycznej średniej. Wynagrodzenia podane przez GUS to nie tylko pensje wypłacane w górnictwie węgla kamiennego. Sekcja „górnictwo i wydobywanie”, którą zlicza razem GUS, to „górnictwo/wydobywanie podziemne, odkrywkowe lub za pomocą odwiertów, kopalin występujących w naturze jako ciała stałe (węgiel i rudy), ciekłe (ropa naftowa) lub gazowe (gaz ziemny)”. To oznacza, że w zestawieniu są również pensje pracowników m.in. Orlenu, Lotosu, PGNiG, czy wreszcie niezwykle hojnego KGHM. Warto również zwrócić uwagę na samo narzędzie średniej statystycznej, które w niezbyt szczęśliwy sposób oddaje to, ile zarabiają zwykli górnicy, bo jest zawyżane przez wysokie płace zarządu i dozoru.

Dlatego bardziej rzetelnym narzędziem wydaje się być w tym wypadku mediana, czyli wartość środkowa, która dzieli zbiór wynagrodzeń na dwie części. Takie zestawienie w lutym 2018 r. opracowała firma Sedlak & Sedlak. Mediana górniczej pensji wyniosła 4554 zł brutto, co w praktyce oznacza, że jedna połowa górników zarabia poniżej tej kwoty, a druga powyżej. W raporcie można również znaleźć informacje, że połowa górników otrzymuje pensje w przedziale od 3493 do 6045 zł brutto, natomiast jedna czwarta pracowników zarabia poniżej 3493 zł brutto. Jeśli chodzi o 25 proc. najlepiej wynagradzanych, to ich płace przekraczają górną granicę podanych widełek, czyli 6045 zł brutto.

Analitycy GUS zestawili też roczne wydobycie węgla kamiennego w latach 2007-2017. Tutaj widać wyraźny trend spadkowy (jedynie w 2012 r. wydobycie wzrosło) - z 76,7 mln t w 2010 r. do 66 mln t w 2017 r. Z danych wynika również, że koszt pracy na jednego pracownika w górnictwie i wydobywaniu wyniósł w 2017 r. 8967 zł (spadek o 1,6 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim). Natomiast liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy w 2017 r. spadła o 0,2 proc.

źródło: nettg.pl, autor: Jacek Madeja